Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie zaprasza do udziału w programie bezpłatnych badań przesiewowych w kierunku osteoporozy w ramach projektu „Zdrowe kości do starości – program profilaktyki i leczenie osteoporozy u kobiet w Makroregionie Wschodnim”.

 Osteoporoza – cichy zabójca kości

Osteoporoza to choroba metaboliczna kości charakteryzująca się postępującym ubytkiem masy kostnej, osłabieniem architektury tkanki kostnej oraz zwiększoną podatnością na złamania, do których może dojść w następstwie nawet niewielkiego urazu. Nadmierna podatność kości na uszkodzenie w osteoporozie wynika ze zmniejszenia gęstości mineralnej kości i zaburzenia jej struktury i jakości.

Osteoporoza to jedna z chorób, która nie daje żadnych objawów klinicznych, dlatego do jej wykrycia dochodzi zazwyczaj przy pierwszym złamaniu kości. Postępująca choroba pogarsza jakość życia chorego, prowadzi do niepełnosprawności i jest przyczyną przewlekłego bólu. Zaawansowana osteoporoza nierzadko wiąże się ze zniekształceniem szkieletu, co prowadzi do problemów z oddychaniem, zaburzeń układu pokarmowego i krążenia. Nieleczona może nawet prowadzić do zgonu. 

Postępująca osteoporoza (Źródło: gov.pl) 

Światowa Organizacja Zdrowia uznała ją za chorobę cywilizacyjną. Osteoporoza występuje najczęściej u kobiet po menopauzie oraz osób po 70. roku życia. Czterokrotnie częściej dotyka kobiety, gdyż w ciągu ich całego życia ilość masy kostnej ulega zmniejszeniu nawet o 45–50 proc. Najczęściej występującą postacią choroby jest osteoporoza pierwotna stanowiąca konsekwencję starzenia się układu szkieletowego. Rzadziej występuje osteoporoza wtórna, będąca wynikiem innych chorób lub stosowania niektórych leków.

- Osteoporoza jest cichym zabójcą kości. Nierzadko pierwszym widocznym objawem choroby jest złamanie. Ważne, by do niego nie dopuścić. Wczesna diagnostyka i leczenie, jakie oferujemy w SPSK Nr 4 w ramach projektu "Zdrowe kości do starości" stanowi drogę skutecznej profilaktyki – mówi dr n. med. Karolina Turżańska z Kliniki Ortopedii i Rehabilitacji SPSK Nr 4, koordynatorka szpitalna projektu.

Z myślą o sobie, siostrze, mamie, koleżance…

Z myślą o mieszkankach województw lubelskiego i podlaskiego został uruchomiony projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego „Zdrowe kości do starości – program profilaktyki i leczenia osteoporozy u kobiet w Makroregionie Wschodnim”.

Program skierowany jest do kobiet w wieku 50-70 lat, deklarujących pracę zawodową lub gotowość do podjęcia zatrudnienia. Uczestniczki projektu zostaną objęte działaniami edukacyjnymi oraz bezpłatnymi badaniami skriningowymi (przesiewowymi) w kierunku osteoporozy. W programie nie mogą uczestniczyć osoby z już zdiagnozowaną i leczoną osteoporozą.

Szybka ścieżka diagnostyczna

Osoby spełniające warunki grupy docelowej mogą bezpłatnie skorzystać z badań przesiewowych w kierunku osteoporozy umawiając się na jednorazową wizytę do jednej z Przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej, z którą SPSK Nr 4 podpisał umowę współpracy. Są to przychodnie, których personel medyczny został przeszkolony pod kątem wykrywania osteoporozy. Aktualna lista POZ włączonych do projektu dostępna jest na stronie internetowej szpitala znajduje się pod tym linkiem. Pacjentki mogą skorzystać z dowolnie wybranej przychodni z listy. Wizyta nie wiąże się z koniecznością zmiany lekarza rodzinnego.

Podczas konsultacji w POZ lekarz wylicza 10-letnie ryzyko osteoporozy za pomocą kalkulatora FRAX. Jeżeli wynik badania wynosi powyżej 5 proc., lekarz kieruje pacjentkę do Ośrodka Profilaktyki Osteoporozy przy SPSK Nr 4 w Lublinie.

- Ogromną zaletą naszego programu jest szybka ścieżka diagnostyczna. Lekarz pierwszego kontaktu, który stwierdzi ryzyko występowania osteoporozy u danej pacjentki, ma trzy dni, aby poinformować o tym szpital przy ul. Jaczewskiego. Zazwyczaj następuje to jeszcze tego samego dnia. Następnie pacjentka zostaje umówiona na wizytę w naszym ośrodku. Zdarza się więc, że w ciągu tygodnia uczestniczka projektu dowiaduje się, czy ma osteoporozę i czy istnieją powody, aby wdrożyć leczenie – tłumaczy Małgorzata Czarnecka, koordynatorka projektu, Dział ds. Projektów SPSK Nr 4.

Najważniejsza jest profilaktyka

W Ośrodku Profilaktyki Osteoporozy przy SPSK Nr 4 w Lublinie uczestniczki projektu odbywają wizytę u lekarza specjalisty oraz badanie gęstości kości (DEXa) i RTG. Pacjentki otrzymują również broszurę edukacyjną dotyczącą osteoporozy.

- W SPSK Nr 4 proponujemy najlepszą możliwą diagnostykę w kierunku osteoporozy. Uczestniczki projektu będą miały wykonane badanie gęstości mineralnej kości, czyli badanie rentgenowskie o niskiej, nieszkodliwej dawce promieniowania. Następnie wykonywane zostanie zdjęcie rentgenowskie w kierunku występowania ewentualnych złamań. Kolejne, ogólne badanie pozwala lekarzowi dokładnie ocenić stan chorej i dobrać odpowiednie leczenie oraz suplementację. Pacjentki otrzymają też specjalne materiały informacyjne, dzięki którym lepiej zrozumieją chorobę oraz jej leczenie – tłumaczy dr hab. n. med. Tomasz Blicharski, prof. UM, zastępca lekarza kierującego Kliniką Ortopedii i Rehabilitacji SPSK Nr 4 w Lublinie, kierownik medyczny projektu.

Dla pacjentek zdiagnozowanych w Ośrodku Profilaktyki Osteoporozy organizowane będą również działania edukacyjne w formie spotkań z ekspertami. Działania te mają na celu podnoszenie świadomości na temat osteoporozy wśród samych chorych, ich najbliższych oraz w szerszym środowisku społecznym. Podczas spotkań zostanie poruszona kwestia właściwej diety (bogatej w wapń i wit. D), uprawiania odpowiedniego wysiłku fizycznego (trening siłowy o umiarkowanej intensywności) oraz unikania używek (kofeiny, alkoholu, nikotyny).

- W leczeniu osteoporozy najważniejsza jest profilaktyka. Wczesna diagnostyka i leczenie eliminują możliwość pojawienia się zmian zwyrodnieniowych, złamań i niepełnosprawności w późniejszym czasie – dodaje prof. Blicharski.

Projekt „Zdrowe kości do starości – program profilaktyki i leczenie osteoporozy u kobiet w Makroregionie Wschodnim” będzie realizowany do grudnia 2022 roku. Ilość miejsc jest ograniczona.

Dodatkowe informacje na temat programu można uzyskać w biurze projektu SPSK Nr 4 pod numerem telefonu 81 72 44 914.