- W centrum działań zmierzających do poprawy kondycji finansowej szpitali zawsze powinien być Pacjent. Aby nie był wystawiany na zbędne ryzyko, potrzebna jest racjonalizacja finansowania świadczeń medycznych i doprowadzenie do sytuacji, w której świadczeniodawcy oferujący najlepszej jakości usługi dostają więcej – mówił podczas XVIII Forum Rynku Zdrowia zastępca dyrektora ds. finansów i rozwoju SPSK Nr 4 w Lublinie Michał Szabelski.

 Forum Rynku Zdrowia to jedna z największych konferencji w Polsce poświęconych ochronie zdrowia. W 18. edycji wydarzenia, które odbyło się w dniach 24-25 października w Warszawie, uczestniczyło ponad 150 prelegentów, w tym najważniejsze osoby z obszaru ochrony zdrowia w Polsce.

Podczas sesji pt. "Szpitale – finanse i zarządzanie" przedstawiciele NFZ, szpitali i instytucji z nimi współpracujących debatowali na temat zarządzania szpitalami w czasach inflacji, wynagrodzeń w ochronie zdrowia i współpracy placówek publicznych z firmami zewnętrznym. Wśród prelegentów znaleźli się m.in. zastępca prezesa ds. medycznych Narodowego Funduszu Zdrowia dr Bernard Waśko i zastępca dyrektora ds. finansów i rozwoju Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie Michał Szabelski.

Sesja pt. "Szpitale – finanse i zarządzanie" XVIII Forum Rynku Zdrowia (screen)

Programy naprawcze i nadwykonania świadczeń w szpitalach

Waśko zaznaczył, że NFZ na podstawie sprawozdań finansowych szpitali od ponad dwóch lat monitoruje, jak przekrojowo kształtuje się kondycja lecznic w Polsce. – W debacie publicznej epatuje się stwierdzeniem „szpitale toną w długach”. Sytuacja jest jednak niejednorodna – przekonywał.

Odniósł się do projektu reformy szpitali zapowiadanego przez ministra zdrowia Adama Niedzielskiego opierającego się na wprowadzeniu specjalnego funduszu restrukturyzacyjnego. Do projektu będą mogły aplikować placówki w trudnej sytuacji finansowej. Dzięki wprowadzeniu specjalnego współczynnika korygującego do czerwca 2023 roku mają one otrzymać dodatkowe wsparcie finansowe. Przedstawiciel NFZ zaznaczył, że owe rozwiązanie ma charakter przejściowy. - W interesie każdego podmiotu, powinno być jak najlepsze wykorzystanie tego czasu. To znaczy nie marnowanie go na biadolenie, ale przygotowanie się, że dodatkowy strumień finansowania w końcu wyschnie – mówił.

Podkreślał, że NFZ będzie pełnił rolę instytucji wspierającej i nie będzie egzekwował programów naprawczych, które powinny być wprowadzone w tym czasie w szpitalach korzystających z dodatkowych funduszy.

Jedną z placówek, w których wprowadzony plan naprawczy przynosi pożądane rezultaty, jest Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie.

- Trwający program naprawczy daje szansę na zbilansowanie i otwarcie nowego roku z pozytywnym rezultatem. Kluczowe osiągnięciu tego celu są kwestie związane z ryczałtem. Nadwykonania SPSK Nr 4 za rok 2022 wyniosą minimum 30 milionów złotych. Naszym celem jest uzyskanie co najmniej kosztów zmiennych z tych nadwykonań – tłumaczył zastępca dyrektora ds. finansów i rozwoju Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie Michał Szabelski.

Zastępca Dyrektora ds. Finansów i Rozwoju Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie Michał Szabelski (screen)

- Dobrym rozwiązaniem byłaby wycena procedur po kosztach rzeczywistych. Kolejnym krokiem ku poprawie sytuacji finansowej mogłoby być wejście w rozwiązania związane z emisją obligacji w celu zwiększenia napływu pieniądza do systemu, przerzucenie świadczeń ryczałtowych i wyodrębionych do grupy świadczeń nielimitowanych, zwiększenie liczby procedur, które można dodać do „jednorodnej grupy pacjentów” czy tworzenie nowych świadczeń, które będą refundowane – mówił Szabelski.

Czy możliwe jest bardziej elastyczne podejście NFZ do nadwykonań w ramach ryczałtu? Bernard Waśko przyznał, że NFZ razem z Ministerstwem Zdrowia rozważa wprowadzenie zmian w rozliczaniu ryczałtu. – Żeby to nastąpiło, potrzebna jest oczywiście zmiana w rozporządzeniu – zaznaczył i podał dane: przekroczenie ryczałtów w szpitalach wynosi obecnie ok. 850 mln złotych. Po drugiej stronie szali plasują się z kolei szpitale, które nie wykonują planu ryczałtu. Mowa o ok. 900 mln złotych tzw. „niewykonania”.

- Wydaje się, że można to zbilansować, ale gdybyśmy chcieli nadwykonania w lubelskim szpitalu sfinansować przesunięciem środków ze szpitali niewykonujących ryczałtu, a są to głównie szpitale powiatowe, rodzi się pytanie: w jaki sposób mamy restrukturyzować szpital, który wykonuje ryczałt na poziomie 80 proc. i wejdzie w nowy rok z ryczałtem zgodnym z obowiązującymi przepisami – mówił Waśko. - Kolejną zmienną jest różnica między tegorocznym a przyszłorocznym ryczałtem w sensie jakościowym, gdyż zakres świadczeń, które będą wyłączone z ryczałtu do odrębnego finansowania, będzie znacznie większy niż obecnie. A zatem w ryczałcie pozostanie mniejszy zakres świadczeń. Nie ma dobrego rozwiązania, zmiany są opracowywane i dyskutowane – mówił.

Zdradził, że decyzje dotyczące nowych rozwiązań mogą zapaść w listopadzie lub grudniu.

Oszczędzanie poprzez outsourcing

Kolejnym tematem poruszonym podczas panelu był outsourcing w szpitalach, czyli powierzenie wykonawstwa danej usługi niezależnej firmie. Coraz więcej placówek medycznych korzysta z tego rozwiązania ze względu na możliwe korzyści finansowe.

- Outsourcing może dać bardzo wiele korzyści, pod warunkiem, że jest dobieramy umiejętnie, tj. z uwzględnieniem podejścia procesowego „end to end” i z dbałością o jakość – podkreślił Szabelski. - Outsourcing kontraktowy, bo z takim głównie mamy do czynienia w ochronie zdrowia, stanowi też szansę zwiększenia kompetencji jednostki i wprowadzenia nowych technologii – mówił.

Według zastępcy dyrektora SPSK Nr 4 może być to rozwiązanie stałe lub chwilowe. – Jeżeli jest to rozwiązanie chwilowe, szpital uczy się nowych ścieżek działania i po współpracy jest bogatszy w nowe doświadczenie – podkreślił. - W SPSK Nr 4 korzystamy z outsourcingu w przypadku transportu medycznego, laboratorium, usług ochrony mienia. W najbliższych latach rozważamy rozszerzenie współpracy z firmami zewnętrznymi o zintegrowane usługi transportowe, porządkowe czy kwestie cyberbezpieczeństwa. W ostatnim z tych przypadków umowa z firmą zostanie zawarta na trzy lata, ale ten czas zostanie spożytkowany na wyszkolenie jednego lub dwóch pracowników, którzy przejmą pełnione przez nią zadania – wyjaśniał Szabelski i dodał: - Ważne, aby celem było odniesienie korzyści zarówno przez szpital, jak i współpracującą jednostkę. Wówczas obie jednostki razem opracowują i ulepszają rozwiązania, chociaż możliwe, że po jakimś czasie się rozstaną.

Zastępca dyrektora ds. finansów i rozwoju Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie Michał Szabelski (screen)

Na koniec zastępca dyrektora ds. finansów i rozwoju SPSK Nr 4 w Lublinie zaznaczył, że w centrum działań zmierzających do poprawy kondycji szpitali zawsze powinien być pacjent. – To on jest najważniejszy. Aby nie był wystawiany na zbędne ryzyko, potrzebna jest racjonalizacja finansowania świadczeń medycznych i doprowadzenie do sytuacji, w której świadczeniodawcy oferujący najlepszej jakości usługi dostają więcej.

Organizatorem XVIII Forum Rynku Zdrowia jest portal Rynek Zdrowia.